Arama motoru, arama sorgularında belirli anahtar kelimeler veya kelime öbeklerini kullanarak ihtiyaç duyduğumuz bilgi, hizmet ve eğlence gibi farklı konulara ulaşmamızı sağlar. Bu makalede, bu arama sonuçlarını bize sunan yazılım programı olan arama motorlarının nasıl çalıştığını inceleyeceğiz. Bu bilgi, işletmenizin organik trafiğini artırmak ve potansiyel müşterilere ulaşmak için yardımcı olacaktır. Arama motorlarını anlamak, SEO konusunu daha iyi kavramaya yardımcı olacaktır.
Arama motorları, internette yer alan web sitelerini sorgulara göre sıralayan ve kullanıcıların faydalı bilgilere ulaşmasını sağlayan çevrimiçi araçlardır. Arama motorları aynı zamanda markalar için de önemlidir, çünkü web sitelerinin arama sorgularına uygun bir şekilde optimize edilmesi, daha fazla trafik çekmeyi ve dolayısıyla daha iyi bir performans göstermeyi sağlar. Bu nedenle, arama motorları pazarlaması (SEO) önemlidir. Arama motorları, web sitelerinin başlıklarını, içeriğini ve anahtar kelimelerini inceler ve en ilgili olanları en üstte gösterirler. Bu sıralamayı belirlerken kullandıkları algoritmalar ise çeşitlidir.
Arama motorları, kullanıcıların girdiği anahtar kelimeleri arama sorgusu olarak kullanarak web’de ilgili içerikleri bulmaya yardımcı olur. Bu içerikler web siteleri, resimler, videolar ve diğer çeşitli çevrimiçi veriler (reklamlar, adresler, telefon numaraları vb.) olabilir. Arama motorları, bu içerikleri bir liste halinde görüntüler ve kullanıcılar bu listeyi incelerken, mevcut değerlendirme algoritması belirler hangi sonuçların daha üst sıralarda ve hangilerinin daha alt sıralarda görüneceği. Özetle, arama motorları, kullanıcıların arama sorgularını anlamsal olarak eşleştirerek, web’de bulunan ilgili içerikleri bir liste şeklinde gösterir.
Tarayıcı ve arama motoru terimleri birbirine karıştırılmaya eğilimli olabilir, ancak ikisi de farklı şeylerdir. Web tarayıcıları, Chrome, Firefox, Microsoft Edge gibi bilgisayar ve akıllı telefonlarda yüklenen yazılım uygulamalarıdır ve kullanıcıların web sayfalarını görüntülemeye yardımcı olarak tasarlandı. Arama motorları ise çevrimiçi araçlardır ve kullanıcıların sorgularına göre ilgili web sayfalarını listeleyerek yanıtlar sunmak için tasarlandı. Google, Bing, Yahoo gibi arama motorları web tarayıcıları üzerinden erişilebilir. Özetle, web tarayıcıları kullanıcıların web sayfalarını görüntülemeye yardımcı olurken, arama motorları ise kullanıcıların sorgularına göre ilgili web sayfalarını listeleyerek yanıtlar sunar.
Artık çoğu insan bilgiye ulaşmak için arama motorlarını kullanır. Arama motorları, internette bulunan birbirine bağlı sitelerin küresel ağı olan internete ana giriş noktasıdır ve kullanıcıların istenen bilgiye kolayca ulaşmasını sağlar. İnternet üzerindeki siteleri listeleme ve hiyerarşik olarak sınıflandırma işlemlerine olanak tanır, bu sayede kullanıcılar aradıkları bilgiye kolayca ulaşabilir. Arama motorları, bilgisayarlar ve her yerde yanımızda olan cep telefonları gibi cihazlardan kolayca erişilebilir. Özetle, arama motorları internete erişim için gereken ana ağ geçididir ve kullanıcıların istedikleri bilgiye hızlı ve kolay bir şekilde ulaşmasını sağlar.
Arama Motoru Ne İşe Yarar?
Arama motorları, internette bulunan tüm içeriği taramak ve büyük veritabanlarında depolamak için robotların yardımıyla çalışır. Bu nedenle her arama motorunun kendi frekansları ve verilerini güncelleme yöntemleri vardır. Arama motorları, web üzerinde araştırma yapmak için oluşturulmuş uygulamalardır ve sonuçlar internet kullanıcılarının talep ettiği ifadelere göre ortaya çıkar. Arama motorları, belirli bir alanda araştırma yapmayı mümkün kılar ve tarayıcılar aracılığıyla erişilebilir. Genellikle, arama yapmaya izin vermek için bir çok amaçlı adres çubuğu kullanırlar.
Çok amaçlı adres çubuğu, tarayıcılardaki eski adres çubuğunun yerine kullanılan yeni bir addır. Arama motorları üç aşamada çalışır: web’de gezinen botların taramasıyla internet sayfaları hakkında bilgi toplama, indeksleme ve dizindeki arama anahtar kelimeleriyle en iyi eşleşen sitelerin belirlenmesi için bir algoritma uygulanması. Özetle, arama motorları internette bulunan tüm içeriği taramaya ve veritabanlarında depolamaya yardımcı olan robotları kullanarak çalışır ve internet kullanıcılarının arama yapmasına izin veren tarayıcılar aracılığıyla erişilebilir.
SERP (Arama Motoru Sonuç Sayfası) Nedir?
Arama motorları, internetteki sayfaların ve sitelerin birbirlerine bağlı olduğu ağı takip ederek (bu bağlantıları takip etmek için robotlar veya mobil botlar kullanılır) topladıkları bilgileri sunar. Kullanıcılar tarafından aranan kelime veya kelime öbekleri arama motorları tarafından veritabanında aranır ve sıralanır. Bu sıralama işlemi, arama motorlarının kendi algoritmalarını kullanarak gerçekleştirilir ve sonuçlar arama motoru sonuç sayfası olarak adlandırılan bir liste şeklinde kullanıcıya gösterilir. Diğer bir ifade ile, arama motorları tarafından bir kullanıcıya gösterilen içerik listesi arama motoru sonuç sayfası olarak adlandırılır. Özetle, arama motorları internetteki sayfaların ve sitelerin birbirlerine bağlı ağını takip ederek topladıkları bilgileri sunar ve kullanıcıların arama sorgularına göre sıralanmış olan sonuçları arama motoru sonuç sayfası olarak adlandırılan bir liste şeklinde gösterir.
Arama Motoru Algoritması Nedir?
Arama motoru algoritması, kullandığımız çeşitli algoritmalardan oluşan karmaşık bir sistemdir ve bu sistem eklenen tüm sayfaları değerlendirir ve belirli bir sorgu için arama sonuçlarında hangisinin görülmesi gerektiğini belirler.
Arama motorları, belirli bir sorgu için arama sonuçlarını belirlemek için kullandığımız karmaşık sistemlerdir. Bu sistemler, eklenen tüm sayfaları değerlendiren ve hangisinin görülmesi gerektiğini belirleyen birçok algoritmadan oluşur. Birçok arama motoru algoritması bilinir, ancak birçoğu da gizli tutulur. Örneğin, Google algoritması için bilinen bazı faktörler şunlardır: anlam faktörü, sayfa alakalılık faktörü, içerik kalite faktörü ve web sayfası kalitesi faktörü.
Anlam faktörü, Google’ın ne demek istediğini ve arama amacını anlamaya çalıştığı tam olarak yazılan kelimelere odaklanır. Sayfa alakalılık faktörü, arama motorunun sayfanın arama sorusuna yanıt verip vermediğini bulmasına odaklanır. İçerik kalite faktörü, web sitelerinin bizler için mükemmel bir bilgi kaynağı olup olmadığını ölçen kendine has algoritmaları kullanır. Web sayfası kalitesi faktörü ise yanıt verme hızı, güvenlik gibi parametreleri değerlendirir.
Arama Motorları Nasıl Çalışır?
Arama motorları, arama sonuçları oluşturmak için farklı matematiksel formüller kullanır. Her arama motorunun algoritması benzersizdir ve çoğu sır olarak saklanır. Bu algoritmalar sürekli olarak değiştirilerek, kullanıcı deneyimini geliştirmeyi amaçlar. Arama motorları, en alakalı ve kaliteli sayfaları öncelikli hale getirmek için algoritmalarında değişiklikler yapar. Siteyi en iyi şekilde optimize etmek istiyorsak, gözlem ve deneme-yanılma yoluyla tahmin yürütüp sürekli yeniliklerle ilgili denemeler yapmamız gerekir. Arama motoru algoritmaları, web sayfasının temel öğelerini, örneğin sayfa başlığı, içerik ve anahtar kelime yoğunluğunu inceler.
Arama motorları, üç temel ilke üzerine kuruludur: web taraması, indeksleme ve sıralama. Web taraması, internetteki sayfaların keşfedilmesini ve taranmasını sağlar. İndeksleme, taranan sayfaların veritabanına eklenmesini ve bu veritabanındaki bilgilere hızlı bir şekilde ulaşılmasını sağlar. Sıralama, arama sonuçlarının sıralanması için kullanılır ve doğru öğelere sahip sayfaları arama sonuçları sayfasında yüksek sıralarda gösterir. Eğer bulunmak istediğiniz terimler web sitenizin metninde gözükmüyorsa, web sitenizin veya sayfanızın arama sonuçları sayfasında yüksek sıralarda bulunması zor olacaktır.
Arama motorlarının hepsi temelde 3 ilke üzerine inşa edilmiştir;
- Web taraması
- İndeksleme
- Sıralama
Web Taraması
Arama motorları, web sayfalarının içeriğini ve kalitesini belirlemek için çeşitli algoritmalar kullanır. Örneğin, Google’ın PageRank algoritması, bir web sayfasının değerini belirlerken, diğer arama motorları da benzer yöntemler kullanır. Bu algoritmalar, web taraması yaparak bilgi toplar ve bu bilgilere göre sayfaları sıralar. Web sayfalarının sıralaması, başlıklar, içerik, anahtar kelimeler gibi birçok faktöre göre değişebilir. Arama motorları, bu sıralamaları kullanarak kullanıcılara en uygun sonuçları sunar. Öte yandan, web tarayıcıları da siteler arasında bağlantılar oluşturarak, yeni web sayfalarını keşfetmeye devam eder. Bu sayede, kullanıcılar, arama motorları ve web tarayıcıları aracılığıyla, internette bulunan birçok web sayfasına ulaşabilirler.
İndeksleme
Web sitenizin arama sonuç sayfasında görünmesi için, sitenizin arama motorları tarafından indekslenmesi gerekir. Bu işlem, sitenizdeki sayfaların arama motorları tarafından taranması ve veritabanı olarak adlandırılan index’te saklanması anlamına gelir. İndeksleme, sürekli olarak gerçekleşen ve sitenizdeki tüm sayfaların bulunmasını, taranmasını ve güncellenmesini sağlayan bir süreçtir. Google Search Console gibi araçları kullanarak, sitenizin indekslenip indekslenmediğini ve arama sonuçlarında nasıl göründüğünü kontrol edebilirsiniz.
Sıralama
Arama motorlarının gerçek işlem yükü, arama sonuçlarını sıralamaktır. Bu sıralamalar, arama sonuç sayfasında görünecek sayfaları belirlemek için yüzlerce sıralama sinyali kullanır. Bu sinyaller, arama sonuçlarının ne kadar relevant olduğunu belirler ve her zaman güncellenir, böylece manipülasyon önlenir. Örneğin, Google, 2007 yılından bu yana arama sonuçları sayfasında görseller, haberler ve videolar gibi özel sekmeler ekledi. Bu sekmeler, kullanıcıların arama sonuçlarını daha da filtreleme imkanı sağlar.
Ancak, web siteleri bu algoritmaları öğrendikçe, arama sonuçlarının sıralaması çok daha karmaşık hale geldi. Google Web Master geliştiricilerinden Martin Split, sıralama algoritmalarının en az 200 farklı sinyali kullandığını belirtir ve bunların arasında sayfanızdaki içeriği, resimleri, bağlantıları, videoları ve daha pek çok şeyi kapsadığını söyler. Bu sinyaller, arama sonuçlarının ne kadar relevant olduğunu belirler ve en uygun sonuçları sunmak amacıyla kullanılır.
Arama sonuçları, arama motorları tarafından belirlenen bir dizi faktöre göre sıralanır. Bu faktörler, web sayfalarının içeriği, kullanım kolaylığı, güncellik ve güvenilirlik gibi özellikleri gibi özellikleri kapsar. Arama motorları, web sayfalarını taramak için kullandıkları robotlar sayesinde sayfaların güncelliklerini takip eder ve güncel verilerle dizinlerini günceller. Bu sayede, internet kullanıcıları en taze ve en güvenilir bilgilere erişebilir. SEO (Arama Motoru Optimizasyonu) teknikleri ve çalışmaları, web sayfalarının arama sonuçlarında daha yüksek sıralarda görünmesini sağlar. Bunun yanı sıra, demo videoları ve benzeri çeşitli içerikler de sayfalarınızın arama sonuçlarında daha yüksek sıralarda görünme şansını artırabilir.
En Popüler Arama Motorları
Günümüzde en çok tercih edilen arama motorları nelerdir? En çok kullanılan ve en iyi arama motorlarının listesini aşağıda verdik.
Tarayıcınız ne olursa olsun, Google en popüler arama motorudur. Dünyada birçok arama motoru var ancak sadece birkaçı genel arama motoru pazarına hakimdir. Bu pazarda Google, diğer rakiplerinden önemli ölçüde daha popülerdir. Özellikle dünya çapında arama motoru pazarının yüzde 93’ünü kendisi oluşturur. Google’ın başarısının arkasında, gelişmiş algoritmaları, etkili tarama yöntemleri ve indeksleme sağlama gibi özellikleri vardır. Ayrıca, mükemmel arama sonucu deneyimi sunması da kullanıcılar tarafından tercih edilmesine neden olur. Google, pazardaki ikinci sıradaki Bing’den %65 daha popülerdir ve aynı zamanda mobil/tablet arama motoru pazarında da %81 pazar payına sahiptir. Eğer Google’ın arama motorlarındaki payından yararlanmak istiyorsanız, internet sitenizi Google için optimize etmeniz gerekiyor.
Microsoft
Microsoft, dünya genelinde en popüler arama motorlarının ikincisi olup, toplam arama motoru pazarının sadece %2-3’ünü kapsar. Google ile karşılaştırıldığında, Microsoft’un pazar payı çok daha düşüktür. Ancak bu, Microsoft’un kalitesini azaltmaz. Microsoft, Google’a benzer birçok sonuç (resimler, videolar, konumlar, haritalar, haberler gibi) sunar ve farklı bir arama deneyimi sunmak isteyenler için harika bir seçenektir.
Yahoo
Yahoo, 2005 yılından beri piyasada olan bir arama motorudur. Yahoo, farklı özellikleri sayesinde pazar payını artırmıştır. Özellikle, çok zengin haberleri ve güncel bilgileri okumayı kolaylaştıran kategorilere (Spor, Finans, Sinema, Müzik gibi) ayırma özelliği ile öne çıkmıştır. Ayrıca, trendleri takip eden ve ilgili içerikler sunan bir arama motorudur. Yahoo, birden fazla dil desteğine sahip My Web (özelleştirme aracı), videolar, fotoğraflar (Flickr), Del.icio.us gibi uygulamaları da sunar. Yahoo, tarama, indeksleme ve sıralama gibi arama motorlarının temel ilkelerini kullanır ancak farklı bir algoritma kullanarak arama sorgularını yanıtlar. Yahoo, dünyada üçüncü en popüler arama motorudur ve genel arama motoru pazar payının neredeyse %2’sine sahiptir. Ancak, yıllar içinde popülaritesini büyük ölçüde kaybetmiş ve şu anda Google’ın çok gerisindedir.
Yandex
Yandex, dünya genelinde popüler olan bir diğer arama motorudur. Özellikle Rusya, Ukrayna ve Türkiye gibi ülkelerde yaygındır ve Rusya’da insanların yüzde ellisinden fazlası tarafından kullanılır. Yandex, Google’a benzer bir şekilde çeşitli hizmetler sunar, bunlar arasında çeviri ve müzik hizmetleri de bulunur. Aynı zamanda, Yandex, arama motorlarının temel ilkelerini kullanarak tarama, indeksleme ve sıralama gibi işlemleri gerçekleştirir ve kullanıcıların arama sorgularını yanıtlar.
Baidu
Baidu, 2000 yılında kurulan ve Çin’de en popüler olan arama motorudur. Pazar payı istikrarlı bir şekilde artmaktadır ve Wikipedia verilerine göre ayda milyarlarca arama sorgusuna yanıt vermektedir. Baidu, Çin’de en çok kullanılan arama motorlarından birisidir ve pazar payının yüzde 80’inden fazlasını temsil etmektedir. Baidu, Google’a benzer birçok yönden zengin sonuçlar sunar. Ancak, Çin’de Google’ın reklamları büyük güvenlik duvarı nedeniyle engellenmiştir ve Çin pazarıyla ilgili detaylara ulaşılamamaktadır. Bu nedenle, Google’ın Çin’de sunabildiği bilgiler oldukça kısıtlıdır.
Bing
Bing, 2009 yılında Microsoft tarafından geliştirilen ve Windows Live’ın yerini alan bir arama motorudur. Microsoft, internet kullanıcıları için daha fazla işlevsellik ve daha iyi arama kalitesi sağlamak amacıyla algoritmasını zenginleştirmiştir. Bing, web, haberler, fotoğraflar, videolar, harita (Bing Haritalar), çeviri (Bing Çevirisi) ve fiyat karşılaştırma gibi özellikleri sunar. Bing, Google’a rakip olarak tasarlandı ancak tüm çalışmalarına rağmen kullanıcıları arama motorlarının Google’dan daha iyi performans gösterebileceğine ikna edememiştir. Bing, Windows PC’lerde varsayılan arama motoru olarak kullanılsa da arama motorları pazarındaki payı %10’un altındadır.
DuckDuckGo
DuckDuckGo, Google’a alternatif bir arama motorudur ve kısaca DDG olarak bilinir. Çoğu arama motoru, kullanıcıların arama yaptığı bilgileri toplarken ve hatta bazen bunları hedeflenen sonuçlar göstermek için kullanırken, DuckDuckGo tam tersini yapmaktadır. Gabriel Weinberg tarafından Şubat 2008’te kurulan DuckDuckGo, Duck, Duck, Goose oyunundan esinlenen ismiyle bilinmektedir ve merkezi Pensilvanya, ABD’dedir. DuckDuckGo’nun yaratılış amacı, sadece internet kullanıcılarının arama yaparak sonuç bulmaları değil, aynı zamanda kullanıcıların güvenliğini de sağlamaktır. Bu nedenle, DuckDuckGo, çoğu arama motorundan farklı olarak, kullanıcıların gizliliğini koruma önceliği gösterir.
Peki, Google’ın bu kadar popüler olmasının sebebi ne? Google, arama motoru sektöründe uzun süredir lider bir konumdadır ve hala pazarın yüzde 93’üne yakın bir payını elinde tutmaktadır. Bu, sürekli gelişen ve güçlü algoritmaları, çevrimiçi reklamcılık ve kişiselleştirilmiş kullanıcı deneyimleri sayesinde olmuştur. Google, ilk arama motorlarından biridir ve kullanıcılara çok ayrıntılı sonuçlar sunar. Hizmetlerini sürekli olarak geliştirir ve kullanıcıları tekrar kullanmaya teşvik etmek için güzel dokunuşlar yapar. Ancak Google’ın ana gelir kaynağı dolaylı kaynaklardır, yani ücretsiz hizmetlerini sunarken para kazanır.